Ordonnantie voor het
LYNE-WEVERS AMBACHT

Toelichting door Dr. Paul De Ridder

In 1282 verleende hertog Jan I van Brabant (1267-1294) statuten aan de leden van de lakengilde. De Brusselse gilde groepeerde de ondernemers bedrijvig in de lakennijverheid. Deze "patroonsvereniging" verdedigde hardnekkig de belangen en voorrechten van de gegoede patriciërs. Als dusdanig had zij het voortdurend aan de stok met de eenvoudige vaklui werkzaam in de lakenindustrie.

Dergelijke lieden en met name de wevers, de volders en de ververs eisten hogere lonen en betere werkomstandigheden. Zij botsten maar al te vaak op een radicale weigering van de patriciërs van de lakengilde. Die konden in Brabant rekenen op de steun van de hertog.

Geconfronteerd met deze overmacht probeerden de eenvoudige vaklui zich te groeperen in eigen beroepsverenigingen: de "ambachten".

De Brusselse lakengilde, gedomineerd door het patriciaat heeft zich lange tijd - en met succes - verzet tegen de oprichting van dergelijke ambachten. Pas op het einde van de veertiende eeuw moest het patriciaat toegevingen doen.

Van toen af kregen de ambachten in Brussel eigen statuten van het stadsbestuur. Sedert 1421 verwierven de ambachten zelfs enigermate inspraak bij het bestuur van de stad.

Meteen is duidelijk dat "(laken) gilde" en "ambachten" in Brussel zeker geen synoniemen zijn. Wel integendeel!

Ook in latere eeuwen bleef de lakengilde bestaan. Zij verdedigde de belangen van de sector en poogde concurrentie zoveel mogelijk uit te schakelen.

Op 3 december 1699 traden de wethouders van Brussel andermaal op tegen de mensen van binnen of buiten Brussel die "eenighe lynwaerten, rolléen, servetten ofte tycken" te koop aanboden of straat of daarmee van huis tot huis leurden.

Deze "ordonnantie" is voorzien van het wapenschild van de stad Brussel. Daarop prijkt Sint-Michiel die met zijn zwaard de draak velt. Onder die aartsengel prijkt, naar anologie met het oude Rome, de afkorting S.P.Q.B. ("Senatus, populusque Bruxellensis")

Deze "ordonnantie" werd afgeroepen van op de grote pui van het stadhuis van Brussel op 12 maart 1699.